MATERI BAHASA JAWA KELAS 9 BAB IV Pekan 3

NULIS TEKS DRAMA & MAIN DRAMA

a. Nulis Teks Drama

Lakone teks drama sumbere saka lelakon ing kasunyatan uripe manungsa, nanging bisa saka lelakon sing wis rupa crita (cerkak, novel) utawa saka liya-liyane. Ing ngisor iki carane nulis teks drama prasaja : 

1. Milih tema sing bisa dadi inspirasi, tema sing dipilih sing dianggep paling dramatik / ana konflik (pertentangan).

2. Saka tema, nemtokake plot.

3. Nemtokake tokoh lan penokohan (sifat, watak, perilaku, ciri fisik, lsp)

4. Nulis crita jangkep. 

 

b. Main Drama

Dhasar-dhasar main drama. Paraga / pemeran bisa maragakake lan nguripake tokoh sing ana ing teks drama kudu paham lan nguwasani dhasar-dhasare main drama. 

Dhasar-dhasar main drama sing paling penting kudu dikuasani yaiku :

1. Interpretasi : paraga /pemeran kudu bisa nginterprestasekake teks / naskah drama selaras karo tokoh sing diparagakake.

2. Ekspresi  : sesambungan karo owah-owahan praen / wajah sing bisa nggambarake lan nguripake tokoh ing drama.

3. Olah tubuh : Obahing awak wiwit saka pucuk rambut ngantos pucuk sikil sing bisa nuwuhake greget lan nguripake tokoh ing drama.

4. Olah swara : kajelasan, katepatan vokal, artikulasi, dan intonasi. 

Supaya luwih faham, ayo padha disimak video iki 

https://youtu.be/GWWXFmYtAls

 Kanggo latihan-latihan soal, ayo diklik link quizziz iki!

https://quizizz.com/join?gc=12789948

MATERI BAHASA JAWA KELAS 9 BAB IV Pekan 2

 

UNSUR BASA ING DRAMA MODERN BASA  JAWA

Unsur basa sing diandharake ing teks drama Jawa yaiku awujud:

1. Dhialog. Teks dhialog minangka teks sing bakal dilisanake para paraga, salaras karo panulisane ukara langsung / lisan lan salaras uga karo trap-trapane basa. 

2. Gancaran . Teks gancaran iku arupa crita / prosa sing diwaca dening NARATOR / dhalang, uga bisa wujud andharan sing ana sesambungane karo panggung lan apa bae sing kudu diparagaake paraga.

Teks gancaran bisa manggon ing awal arane PROLOG, ing akhir diarani EPILOG.

a. Ciri Basane Teks Drama

Cirine teks drama sing baku mesthi rupa dhialog, sing rupa gancaran lumrahe rupa katrangan-katrangan sing ngenalake tokoh sasipat lan watake, situasi, swasana sing arep digambarake ing teks drama. 

Tuladhane :

Teks dhialog :

Sudra  : Iya.. iya ...! Sak karepmu !!, Heh tapi aja kesuwen lehmu leren lo, amerga awake dhewe wis dipasrahi koran karo Ko Mehong, dina iki kudu setor akeh, Dri.

Badri  : Iya Dra, aku ngerti. Yo wis mari ngene tak ngadek banjur ider koran maneh. 

Teks gancaran : 

Pungkasane perjuangane bocah loro iku mung bisa dirasakake seneng lan bungah marang salah siji bocah thok, ora liya yaiku Badri. Badri banjur bisa sekolah. Lha yen pas wayahe libur sekolah utawa dina Minggu Badri mulih nang omahe wong tuane sing asli, uga ora lali nyambangi kancane sing isih dadi loper koran ing dalanan.

b. Unggah-ungguh Basa

unggah-ungguh basa manut trap-trapane tembung kang digunakake ing ukara ing teks drama, ana rong perangan gedhe yaiku :

1. Ukara nganggo tembung KRAMA

2. Ukara ngganggo tembung NGOKO

Krama ana loro yaiku krama alus lan krama lugu, semono uga ngoko uga ana loro yaiku ngoko alus lan ngoko lugu.

Tuladhane : 

- ngoko lugu : 

Sudra : Ora usah kakehan omong Dri. Wong tuwa iki gek ayo dijunjung neng ngemper toko kono.

- ngoko alus : 

Bu Surantani : (Sinambi nyerbeti piring, bu Surantani ngomong dhewe). Mbah Kung, yahmene kok durung KONDUR iki parane TINDAK ngendi wae ta?

- krama alus : 

Sudra  : Nami kula Sudra. Griya kula Kedungwaru. Mbah, kados pundi  menawi njenengan kula dherekaken kondur ?

Supaya luwih faham iki ana tuladha drama sing diperanake siswa2 ing sekolah, ayo disimak !

https://youtu.be/o-WcE8hnDwg

MATERI BAHASA JAWA KLS 9 BAB IV Pekan 1

 DRAMA MODERN BASA JAWA

Kompetensi Inti : Memahami dan menerapkan pengetahuan (faktual, konseptual, dan prosedural) berdasarkan rasa ingin tahunya tentang ilmu pengetahuan, teknologi, seni, budaya terkait fenomena dan kejadian tampak nyata.

Kompetensi Dasar 3.4 : Memahami struktur teks, unsur kebahasaan, dan pesan moral dari teks drama modern. 

Tujuan Pembelajaran :

1. siswa dapat menjelaskan struktur teks drama modern

2. siswa dapat mengidentifikasi unsur kebahasaan dalam teks drama modern

3. siswa dapat mengidentifikasi karakter tokoh dalam drama modern 

Kompetensi Dasar 4.4 : Melakukan kegiatan bermain peran drama modern.

Tujuan Pembelajaran : 

1. siswa dapat menulis skenario drama modern

2. siswa dapat bermain peran drama modern.

MATERI

Drama yaiku 

sawijining seni panggung (pentas) kang nyritakake riwayat sawijine paraga (tokoh) kang ngemu pesen / amanat kang sinandhi ing njerone.

utawa ing definisi liyane, drama yaiku crita panguripan sing dipindhah lan diwujudake ana ing panggung kanthi kreativitas panulis naskah, disengkuyung para paraga, rupa pacelathon (dhialog), lan tingkah laku. 

Ing tlatah Jawa drama iku uga diarani SANDHIWARA

Jinise drama :

1. drama tradisional : drama kang nyritaake crita rakyat jaman kuna, lan isine tarkadhang ora kalebu ing nalar (fiksi)

2. drama modern : drama kang nyritaake uripe manungsa saben dina, kanthi tujuwan aweh patuladhan tumrap urip bebrayan. 

Struktur Teks Drama :

1. DHIALOG : pacelathon kang kudu diucapake para paraga, kanthi penghayatan salaras karo tokoh sing diperanke.

2. TEMA : inti crita sing digunakake nemtokake lakune crita lan tujuane. 

3. TOKOH: paraga sing dadi lakon ing drama, lakune salaras karo karakter / watak sing ana ing crita drama.

4. PLOT : alur atawa rerangken sing ngrakit crita ing teks /naskah . Plot dumadi saka : 

- Eksposisi. 

- Komplikasi 

- Klimak 

- Anti klimak 

- Ending 

EKSPOSISI : paparan sing nepungake tokoh, menehi katrangan ngenani papan panggonan,wektu, lan swasana.

KOMPLIKASI : konflik / masalah awal sing ndadekake crita wiwit lumaku, ana tantangan lan gayeng ing saben adegan.

KLIMAK : konflik-konflik ing adegan-adegan muleg dadi konflik puncak utawa klimak.

ANTI KLIMAK : para paraga wis nemokake cara kanggo ngrampungake prakara (peleraian).

ENDING /RESOLUSI : kawusanane crita.

Unsur Sajroning Drama:

1. Unsur intrinsik

2 Unsur ekstrinsik

Unsur Intrinsik Drama :

1. Paraga : pawongan sajroning crita drama.

2. Latar ( setting) : panggonan lan wektu dumadine crita drama

3. Alur : urut-urutane prastawa ing crita drama wiwit saka prolog, klimaks, nganti tumekaning pungkasan crita.

4. Dialog : pacelathon antaraning paraga sajroning drama.

Unsur Ekstrinsik drama :

1. Tema : underaning crita drama

2. Ancas ( Amanat) : nilai-nilai moral kang kinandhut sajroning drama.

Supaya luwih faham ayo disimak video iki

https://youtu.be/l77gv1oGQEs